Le Musée

Museum

De bibliotheek

Omdat het museum vanwege renovatie gesloten is, gaat de bibliotheek in februari 2026 weer open.

De digitale catalogus

Met meer dan 56.000 boeken en tijdschriften over kunst uit de 20e en 21e eeuw is de bibliotheek van het LaM een naslagwerk voor alles wat met moderne kunst, hedendaagse kunst en outsiderkunst te maken heeft.

De bibliotheek is ook geabonneerd op bijna 50 nationale en internationale tijdschriften: algemene publicaties zoals Art Press, Beaux-Arts Magazine, Connaissance des Arts en L'œil, en vakbladen zoals Les Cahiers du MNAM, Esse, Grey Room, Marges en Raw Vision. Deze tijdschriften zijn gratis ter plaatse beschikbaar.

 

Afbeelding
Salle de consultation bibliothèque

Het Bibliotheekfonds - Grote donaties

Toen Geneviève en Jean Masurel hun collectie aan het LaM schonken, wilden ze ook een bibliotheek binnen het museum creëren en schonken ze een deel van hun eigen bibliotheek en die van Roger Dutilleul, die in de eerste helft van de 20e eeuw zeer rijk was, met name op het gebied van kubisme en naïeve kunst. Deze oorspronkelijke collectie is in de loop der jaren aangevuld met schenkingen en legaten. Dominique Bozo, voormalig directeur van het Musée national d'art moderne en president van het Centre Pompidou, liet in 1994 meer dan 5500 werken over moderne en hedendaagse kunst na.

Maurice Jardot, directeur van de galerie Louise Leiris, erfgenaam van de galerie van Daniel-Henry Kahnweiler, een historische handelaar in kubisten, liet meer dan 2.000 boeken na, waaronder honderd geïllustreerd door kunstenaars als André Masson, Joan Miró en Pablo Picasso... Beiden kenden Jean Masurel goed en wilden op deze manier hun verbondenheid met het museum tonen.

In 1999 schonk de vereniging L'Aracine haar bibliotheek en archieven, waardoor de bibliotheek van het LaM een referentiecollectie voor outsiderkunst werd. Deze collectie is sindsdien aangevuld met schenkingen, zoals die van Michel Nedjar, een van de oprichters van L'Aracine, en Kiyoko Lerner, erfgename van het werk van Henry Darger. De bibliotheek wordt jaarlijks verrijkt met 500 tot 800 werken door schenkingen, uitwisselingen en aankopen.

Bekijk hier de verschillende fondsen: L’Aracine I Bozo I Jardot I Masurel I Nedjar

 

Afbeelding
Le chant des morts Pablo Picasso

Pablo Picasso, Le chant des morts, 1948. Publication, livre, imprimé, Pierre Reverdy, lithographies de Pablo Picasso, Paris, Tériade. Legs de M. Maurice Jardot en 2003. © Succession Picasso.

Een referentie in rauwe kunst

De collectie van de bibliotheek vormt een referentiecollectie in Frankrijk op het gebied van art brut. Meer dan 3500 boeken en tijdschriften, van de 19e eeuw tot de meest recente werken, documenteren de kunstenaars en de receptie van hun werk: historische werken zoals die van Marcel Réja, Hans Prinzhorn of Jean Dubuffet, pamfletten uit de jaren 1950-1980, catalogi van Franse of internationale tentoonstellingen... De collectie is ook rijk aan complete tijdschriftencollecties zoals Les Fascicules de l'art brut, Gazogène, Zon'art, Les Friches de l'art of L'œuf sauvage.

Rijke archieven completeren deze collectie. Die van L’Aracine omvatten dossiers van kunstenaars die al dan niet in de collectie aanwezig zijn, documentaire dossiers over instellingen, musea en galerieën die art brut presenteren, thematische dossiers over spiritisten en mediums, landschapsbewoners of kindertekeningen, evenals documentatie die L’Aracine zelf heeft geproduceerd in het kader van haar verschillende activiteiten. De archieven van Michel Nedjar, rijk aan foto's, correspondentie en documenten, documenteren zowel zijn eigen werk als de geschiedenis van L’Aracine. De archieven van Louise Tournay, geschonken door Claire Teller, die van Augustin Lesage, geschonken door haar nicht, over Henry Darger door Kiyoko Lerner, die van de Facteur Cheval door Claude en Clovis Prévost, die van André Escard over art brut en singular, of die van de psychiater Claude Wiart, bieden de onderzoeker opmerkelijke documenten.

De inventarissen van deze fondsen vindt u op de websites van INHA en CCfr: Lesage I Facteur Cheval/Prévost I L’Aracine I Louise Tournay

Een opmerkelijk erfgoed

De Dominique Bozo-bibliotheek beschikt tevens over een opmerkelijke collectie avant-garde en surrealistische tijdschriften, waaronder: Cahiers d'art, Documents, L'Esprit nouveau, Verve, La Révolution surréaliste, Le surréalisme au service de la révolution, Médium, Néon, L'archibras, en meer.

Francis Bacon, André Derain, Georges Braque, André Masson, Joan Miró, Pablo Picasso, evenals Ida Appelbroog, Pierre Buraglio, Daniel Dezeuze, Allan McCollum, Jean-Luc Parant en Vladimir Velickovic: de bibliotheek herbergt een waardevolle collectie boeken, geïllustreerd met originele gravures, en kunstenaarsboeken, met name afkomstig uit de legaten van Dominique Bozo en Maurice Jardot.

Deze boeken zijn te vinden in de tentoonstellingen en exposities van het museum, evenals in de speciale vitrine van de bibliotheek. In de bibliotheek worden regelmatig presentaties over deze boeken gehouden: zie het programma van het museum! Een deel van deze werken, zowel boeken als kunstwerken, is ook te vinden in de online collectie van het museum.

 

Afbeelding
20160519_Bibliotheque_NDewitte003.jpg

Andere bronnen

De landschapsbewoners

Aan de hand van de gearchiveerde collecties in de bibliotheek heeft het museum een database online gezet over landschapsbewoners; deze mannen en vrouwen die, net als postbode Cheval, hun leefruimte hebben getransformeerd om "de wereld op poëtische wijze te bewonen". De database wordt regelmatig aangevuld met nieuwe content uit de archieven van het museum en bijdragen van internetgebruikers.

Het onderzoeksnotitieboek 

De bibliotheek heeft een online onderzoekstijdschrift gelanceerd op het Hypothèses-portaal, dat verslag doet van het onderzoek van het LaM. Dit tijdschrift reflecteert ook het werk dat aan de collectie is verricht via onderzoeksprogramma's, residencies voor professoren, onderzoekers en kunstenaars, studiedagen en oproepen tot het indienen van papers waarbij het LaM betrokken is. Het is tevens bedoeld als een ruimte voor het delen en uitwisselen van ideeën over de specifieke kenmerken van de collectie en wordt daarom verrijkt met berichten van onderzoekers en het curatorenteam van het museum.